Μορφές
τουρισμού
Της
Βέρας Κορωνάκη*
Το τουριστικό μοντέλο που έχει επικρατήσει σήμερα είναι το all inclusive, δελεαστικό για όσους δεν έχουν οικονομική ευχέρεια αφού εξασφαλίζει ένα πακέτο διακοπών σε χαμηλή τιμή. Αν το δούμε όμως πιο προσεκτικά, θα αντιληφθούμε ότι αυτός ο τρόπος έχει αρκετά μειονεκτήματα τόσο για τον τουρίστα, όσο και για τους εργαζoμένους καθώς και για την οικονομία του τόπου που φιλοξενεί αυτά τα ξενοδοχεία.
Τα all inclusive ξενοδοχεία είναι πανομοιότυπα ως προς τις εγκαταστάσεις και την κουζίνα τους, η απαραίτητη πισίνα, ο φυσιοθεραπευτής/γυμναστής και γεύματα «ουδέτερα», που δεν αποτελούν μέρος της τοπικής κουζίνας. Επιπλέον λόγω του χαμηλού κόστους ενός τέτοιου πακέτου διακοπών, τα φαγητά δεν φημίζονται για την ποιότητά τους. Με άλλα λόγια, είτε το ξενοδοχείο βρίσκεται στην Ελλάδα είτε στην Τυνησία είτε οπουδήποτε αλλού, ο φιλοξενούμενος βρίσκεται πάντα σε ένα άχρωμο περιβάλλον χωρίς να πάρει κάτι από την κουλτούρα του τόπου που επέλεξε να επισκεφτεί.
Οι εργαζόμενοι σε τέτοια ξενοδοχεία, που δεν είναι απαραίτητα από την περιοχή, είναι χαμηλόμισθοι, κάποιοι και ανασφάλιστοι και έχουν εξαντλητικό ωράριο, έτσι δεν έχουν ούτε τη δύναμη ούτε τη διάθεση και συχνά ούτε τα προσόντα για να αντεπεξέλθουν στις απαιτητικές υποχρεώσεις τους προς τους πελάτες.
Οι τοπικοί παραγωγοί και τα γειτονικά καταστήματα δεν έχουν κανένα όφελος από αυτό το είδος τουρισμού, αφού οι παραθεριστές αφήνουν όλα τους τα χρήματα μέσα στο ξενοδοχείο, γεύματα, καφέ, ποτό, αγορές σουβενίρ, κομμωτήριο και ό,τι άλλο χρειαστούν. Οι προμήθειες του ξενοδοχείου συνήθως γίνονται από μακρινές αγορές για διάφορους λόγους που εξυπηρετούν τους ξενοδόχους. Επομένως μαραζώνει η τοπική αγορά, κλείνουν καταστήματα και χάνονται θέσεις εργασίας.
Τελευταία, έχουν αρχίσει να ξεπετάγονται και "τεχνητές πόλεις", που απευθύνονται σε πιο εύπορους παραθεριστές, εκεί υπάρχουν εξοχικές κατοικίες, καταστήματα και χώροι αναψυχής, που επίσης κρατούν τους επισκέπτες μακριά από τις τοπικές επιχειρήσεις.
Υπάρχουν εναλλακτικές προτάσεις; Φυσικά, υπάρχουν οι ήπιες μορφές τουρισμού. Καταρχή, σε χωριά έχουν ανακαινιστεί παλιά σπίτια και προσφέρονται ως καταλύματα για διακοπές. Αυτή η μορφή τουρισμού αναζωογονεί την ύπαιθρο γιατί οι τοπικοί παραγωγοί θα διαθέτουν τα προϊόντα τους και ικανοποιεί τους ολοένα αυξανόμενους παραθεριστές που επιλέγουν υγιεινή διατροφή με τοπικά προϊόντα. Επίσης οι επισκέπτες αυτοί προτιμούν να μένουν σε αυτούς τους οικισμούς για να βιώσουν την εμπειρία της άμεσης επικοινωνίας με τους κατοίκους της περιοχής και τον πολιτισμό τους. Επομένως δημιουργούνται θέσεις εργασίας μέσα σε συνθήκες που επιτρέπουν στους εργαζομένους να είναι ευχαριστημένοι και αποδοτικοί.
Άλλη μορφή ήπιου τουρισμού είναι ο αγροτουρισμός, που συνεχώς αποκτά μεγαλύτερη ζήτηση από ανθρώπους της πόλης που επιθυμούν να ζήσουν μέσα στη φύση και να ασχοληθούν με την καλλιέργεια της γης κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Συγχρόνως δίνεται η ευκαιρία στους αγρότες να αυξήσουν το εισόδημά τους και ενισχύεται γενικά η τοπική οικονομία γιατί επίσης οι παραθεριστές αυτού του είδους προτιμούν τα τοπικά προϊόντα και επιθυμούν να γνωρίσουν από κοντά τους ανθρώπους και τα έθιμα του τόπου που επισκέπτονται. Οι τουρίστες συνήθως μένουν σε καταλύματα μέσα στο κτήμα που καλλιεργούν ή στην ευρύτερη περιοχή.
Ακόμη υπάρχουν και τα μικρά ξενοδοχεία σε νησιωτικές ή άλλες περιφερειακές πόλεις, που θα πρέπει να στηριχθούν από την πολιτεία γιατί επίσης ενισχύουν την τοπική οικονομία αφού δεν εφαρμόζουν το all inclusive.
Οι τουρίστες που προτιμούν τις ήπιες μορφές τουρισμού αγαπούν τους περιπάτους σε παρθένα φυσικά τοπία και το κολύμπι σε ήσυχες καθαρές παραλίες, τέτοιοι τόποι έχουν μείνει πλέον λιγοστοί στα τουριστικά μέρη αλλά υπάρχουν οι φυσιολάτρες που τους ανακαλύπτουν.
Δυστυχώς οι μνημονιακές κυβερνήσεις έχουν δρομολογήσει την εκποίηση δημόσιων περιοχών φυσικού κάλλους, όπου το πράσινο θα αντικατασταθεί με τσιμέντο και οι παρθένες παραλίες θα γεμίσουν με ξαπλώστρες και σκάφη. Ακόμη χειρότερο είναι το ότι ένα μέρος τους θα μετατραπεί σε λιμάνι, καταστρέφοντας την ποσειδωνία (υποθαλάσσια λειβάδια) που αποτελεί το φυσικό περιβάλλον των ψαριών και είναι πηγή οξυγόνου, σε αυτήν επίσης οφείλεται το καθαρό νερό και η διαμόρφωση όμορφης παραλίας που γίνεται πόλος έλξης για τον τουρισμό. Οικοσυστήματα θα μετατραπούν σε εγκαταστάσεις ξενοδοχειακών επιχειρήσεων all inclusive ή "τεχνητών πόλεων", που θα καταστρέψουν το τοπίο, θα εξαφανίσουν τη βιοποικιλότητα και θα μαραζώσουν την τοπική οικονομία.
Θα το αφήσουμε να συμβεί; Θα αφήσουμε να ξεπουληθεί η γη που ανήκει στα παιδιά μας;
Τα all inclusive ξενοδοχεία είναι πανομοιότυπα ως προς τις εγκαταστάσεις και την κουζίνα τους, η απαραίτητη πισίνα, ο φυσιοθεραπευτής/γυμναστής και γεύματα «ουδέτερα», που δεν αποτελούν μέρος της τοπικής κουζίνας. Επιπλέον λόγω του χαμηλού κόστους ενός τέτοιου πακέτου διακοπών, τα φαγητά δεν φημίζονται για την ποιότητά τους. Με άλλα λόγια, είτε το ξενοδοχείο βρίσκεται στην Ελλάδα είτε στην Τυνησία είτε οπουδήποτε αλλού, ο φιλοξενούμενος βρίσκεται πάντα σε ένα άχρωμο περιβάλλον χωρίς να πάρει κάτι από την κουλτούρα του τόπου που επέλεξε να επισκεφτεί.
Οι εργαζόμενοι σε τέτοια ξενοδοχεία, που δεν είναι απαραίτητα από την περιοχή, είναι χαμηλόμισθοι, κάποιοι και ανασφάλιστοι και έχουν εξαντλητικό ωράριο, έτσι δεν έχουν ούτε τη δύναμη ούτε τη διάθεση και συχνά ούτε τα προσόντα για να αντεπεξέλθουν στις απαιτητικές υποχρεώσεις τους προς τους πελάτες.
Οι τοπικοί παραγωγοί και τα γειτονικά καταστήματα δεν έχουν κανένα όφελος από αυτό το είδος τουρισμού, αφού οι παραθεριστές αφήνουν όλα τους τα χρήματα μέσα στο ξενοδοχείο, γεύματα, καφέ, ποτό, αγορές σουβενίρ, κομμωτήριο και ό,τι άλλο χρειαστούν. Οι προμήθειες του ξενοδοχείου συνήθως γίνονται από μακρινές αγορές για διάφορους λόγους που εξυπηρετούν τους ξενοδόχους. Επομένως μαραζώνει η τοπική αγορά, κλείνουν καταστήματα και χάνονται θέσεις εργασίας.
Τελευταία, έχουν αρχίσει να ξεπετάγονται και "τεχνητές πόλεις", που απευθύνονται σε πιο εύπορους παραθεριστές, εκεί υπάρχουν εξοχικές κατοικίες, καταστήματα και χώροι αναψυχής, που επίσης κρατούν τους επισκέπτες μακριά από τις τοπικές επιχειρήσεις.
Υπάρχουν εναλλακτικές προτάσεις; Φυσικά, υπάρχουν οι ήπιες μορφές τουρισμού. Καταρχή, σε χωριά έχουν ανακαινιστεί παλιά σπίτια και προσφέρονται ως καταλύματα για διακοπές. Αυτή η μορφή τουρισμού αναζωογονεί την ύπαιθρο γιατί οι τοπικοί παραγωγοί θα διαθέτουν τα προϊόντα τους και ικανοποιεί τους ολοένα αυξανόμενους παραθεριστές που επιλέγουν υγιεινή διατροφή με τοπικά προϊόντα. Επίσης οι επισκέπτες αυτοί προτιμούν να μένουν σε αυτούς τους οικισμούς για να βιώσουν την εμπειρία της άμεσης επικοινωνίας με τους κατοίκους της περιοχής και τον πολιτισμό τους. Επομένως δημιουργούνται θέσεις εργασίας μέσα σε συνθήκες που επιτρέπουν στους εργαζομένους να είναι ευχαριστημένοι και αποδοτικοί.
Άλλη μορφή ήπιου τουρισμού είναι ο αγροτουρισμός, που συνεχώς αποκτά μεγαλύτερη ζήτηση από ανθρώπους της πόλης που επιθυμούν να ζήσουν μέσα στη φύση και να ασχοληθούν με την καλλιέργεια της γης κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Συγχρόνως δίνεται η ευκαιρία στους αγρότες να αυξήσουν το εισόδημά τους και ενισχύεται γενικά η τοπική οικονομία γιατί επίσης οι παραθεριστές αυτού του είδους προτιμούν τα τοπικά προϊόντα και επιθυμούν να γνωρίσουν από κοντά τους ανθρώπους και τα έθιμα του τόπου που επισκέπτονται. Οι τουρίστες συνήθως μένουν σε καταλύματα μέσα στο κτήμα που καλλιεργούν ή στην ευρύτερη περιοχή.
Ακόμη υπάρχουν και τα μικρά ξενοδοχεία σε νησιωτικές ή άλλες περιφερειακές πόλεις, που θα πρέπει να στηριχθούν από την πολιτεία γιατί επίσης ενισχύουν την τοπική οικονομία αφού δεν εφαρμόζουν το all inclusive.
Οι τουρίστες που προτιμούν τις ήπιες μορφές τουρισμού αγαπούν τους περιπάτους σε παρθένα φυσικά τοπία και το κολύμπι σε ήσυχες καθαρές παραλίες, τέτοιοι τόποι έχουν μείνει πλέον λιγοστοί στα τουριστικά μέρη αλλά υπάρχουν οι φυσιολάτρες που τους ανακαλύπτουν.
Δυστυχώς οι μνημονιακές κυβερνήσεις έχουν δρομολογήσει την εκποίηση δημόσιων περιοχών φυσικού κάλλους, όπου το πράσινο θα αντικατασταθεί με τσιμέντο και οι παρθένες παραλίες θα γεμίσουν με ξαπλώστρες και σκάφη. Ακόμη χειρότερο είναι το ότι ένα μέρος τους θα μετατραπεί σε λιμάνι, καταστρέφοντας την ποσειδωνία (υποθαλάσσια λειβάδια) που αποτελεί το φυσικό περιβάλλον των ψαριών και είναι πηγή οξυγόνου, σε αυτήν επίσης οφείλεται το καθαρό νερό και η διαμόρφωση όμορφης παραλίας που γίνεται πόλος έλξης για τον τουρισμό. Οικοσυστήματα θα μετατραπούν σε εγκαταστάσεις ξενοδοχειακών επιχειρήσεων all inclusive ή "τεχνητών πόλεων", που θα καταστρέψουν το τοπίο, θα εξαφανίσουν τη βιοποικιλότητα και θα μαραζώσουν την τοπική οικονομία.
Θα το αφήσουμε να συμβεί; Θα αφήσουμε να ξεπουληθεί η γη που ανήκει στα παιδιά μας;
*
Μέλος του ΔΡΟ. Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Κέρκυρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου