Τρία προβλήματα, μια λύση

Toυ Μιχάλη Μιχελή

Μετανάστευση, τρομοκρατία, κλιματική αλλαγή. Δηλαδή το παρόν και το μέλλον όλων μας. Από τις 7000 kWh της μέσης κατανάλωσης του Γάλλου και Γερμανού, μέχρι τις  50 kWh του κάτοικου του Νίγηρα και  του Αφγανού ή τα 150 του Ιρακινού, μεσολαβούν κι άλλα στοιχεία, που μεταφέρεται στην επικαιρότητα μόνο μέσω της τρομοκρατίας δηλαδή την αναπόφευκτη μετανάστευση, την οδύνη και το χάος του πολέμου και των επεμβάσεων.

Το βασικό είναι το νερό. Η ξηρασία δημιούργησε εντάσεις  στη Συρία, οι διαμαρτυρίες για την μεροληπτική κρατική διανομή έφεραν στην επιφάνεια την οργή κι αυτή έγινε το έναυσμα του συριακού εμφυλίου πολέμου, που εκμεταλλεύεται τώρα το χαλιφάτο των ISIS.

Στη λίμνη Τσαδ της Σαχάρας, η μείωση της στάθμης, δημιούργησε σύγκρουση ανάμεσα στα παραλίμνια κράτη (Νίγηρα, Νιγηρία, Καμερούν, Τσαδ), οι ψαράδες που θεωρήθηκαν ριγμένοι συγκρούστηκαν με τους γεωργούς, που εκμεταλλεύονται την άρδευση, ξενιτεύτηκαν οι μη έχοντες βιό για να ζήσουν (ιδίως οι νεώτεροι), κάποιοι άλλοι μετακύλησαν μισθοφόροι στις τρομοκρατικές ομάδες που πολέμησαν στη Λιβύη, έμαθαν για την ιστορία των επικερδών επιχειρήσεων του φονταμεταλιστικού Ισλάμ και γύρισαν πίσω, με το όνομα «Βoko Haram», για να κάνουν τους νταβατζήδες πέριξ της λίμνης Τσαδ.

Στο Αφγανιστάν, σε μια χώρα με άφθονα νερά, το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει υποδομή και διαχείριση των υδάτων. Οι Ταλιμπάν το κατάλαβαν κι επέβαλαν αναγκαστικό (νταβατζιλίδικο) φόρο επιβίωσης, σε όποιον αναζητεί σε ποτάμια και πηγές, να πάρει το νερό για να υδροδοτήσει χωριά και να καλλιεργήσει χωράφια. Άμα λοιπόν θέλεις να ζήσεις στην επαρχία, των λειψών υποδομών, πρέπει να συμβιβαστείς, γιατί αλλιώς σε καρτερεί ο θάνατος ή παίρνεις των ομματιών σου και φεύγεις μετανάστης-πρόσφυγας, στο εσωτερικό της χώρας  (στις μεγάλες πόλεις),  ή στο εξωτερικό, δια μέσω του Αιγαίου. Και  στις δυό περιπτώσεις (της μετακίνησης), είσαι «επί ξύλου κρεμάμενος», λόγω της περιρρέουσας ανασφάλειας και της έντασης ανάμεσα στους συμπατριώτες σου, που θέλουν ο καθείς την καλύτερη μοίρα για τον εαυτό του.

Πώς χάθηκε η Aυτάρκεια στη Xώρα: To παράδειγμα της Θεσσαλίας

 

Αναδημοσίευση από το site, apokoinou.com*

Στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας, στη λεκάνη απορροής των νερών του όρους Κόζιακα και ανάμεσα στις αγροτικές κοινότητες Κόκκινου Πύργου, Αγίων Αποστόλων, Ρογγίων, Διπόταμου και Πυργετού βρίσκονται οι φλέβες (κανάλια) με τρεχούμενο νερό ήπιας ροής.
Οι φλέβες δημιουργήθηκαν κύρια από φυσικές πηγές (ανάβρες) που με τον καιρό διανοίχθηκαν από τους αγρότες, διοχετεύοντας σ’αυτές το νερό της βροχής και των αρτεσιανών.  Ο μικρός αυτός υγροβιότοπος αποστραγγίζει το νερό της περιοχής, κάνοντας τη γη καλλιεργήσιμη, επικοινωνώντας με τον Κουμέρκη  και τον Αγιαμονιώτη ποταμό, οι οποίοι με τη σειρά τους συνδέονται με τους παραποτάμους του Πηνειού, Ανάποδο και Σαλαμπριά.
Ψάρια (αγάδες και μυλωνάκια), καραβίδες, καβούρια, χέλια, βίδρες και νερόκοτες ζούσαν στον υγροβιότοπο των φλεβών, ως τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Παράλληλα, υπήρχε μια τοπική διατροφική αυτάρκεια των αγροτών βασιζόμενη στα οικόσιτα ζώα (κότες, πάπιες, γουρούνια, αρνιά, κατσίκια και αγελάδες) και στους κήπους που όλοι, μα όλοι καλλιεργούσαν, ενώ συμπλήρωναν  τα γεύματα τους με ψάρια και καραβίδες που ψάρευαν στις φλέβες και στα ποτάμια.
Οι τοπικές αγροτικές κοινωνίες είχαν προσαρμόσει τον τρόπο ζωής τους στο υπάρχον φυσικό περιβάλλον, δίνοντας δείγματα ανακύκλωσης, κυκλικής εναλλαγής καλλιεργειών, αυτάρκειας, προστασίας της βιοποικιλότητας, οικολογίας, μέτρου, σεβασμού στο περιβάλλον, ανεξαρτησίας από εισροές, όλα αυτά, ενδεχομένως, χωρίς να γνωρίζουν καθόλου αυτές τις έννοιες.
Πέρα από την αυτάρκεια (οικονομική και διατροφική) που παρείχαν στους αγρότες τα κατοικίδια ζώα, οι κοπριές τους χρησίμευαν ως λίπασμα για τους κήπους. Με τα περισσεύματα των κήπων (από τα παζάρια), τάιζαν τα οικόσιτα ζώα τους. Παράλληλα, κρατούσαν και αντάλλασαν ντόπιους σπόρους φυτών, εξασφαλίζοντας ποικιλία γεύσεων.
Βοσκότοποι (λιβάδια), κήποι, καλλιέργειες (σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, τριφύλλι) εναλλάσσονταν κατά καιρούς στη καλλιέργεια, διατηρώντας τη γη παραγωγική και υγιή. Με τα γέρικα ξύλα από τους φυσικούς φράχτες (λεύκες, αγριολεύκες, φτελιάδες, ιτιές) ζέσταιναν τα σπίτια τους τον χειμώνα, ενώ οι περισσότεροι φρόντιζαν και ένα μικρό αμπέλι για τις χαρές και τις λύπες της ζωής.